CIBIL Score म्हणजे काय ? जाणून घ्या सविस्तर

CIBIL Score – क्रेडिट इन्फॉर्मेशन ब्युरो (इंडिया) लिमिटेड हे सिबिलचे पूर्ण रूप आहे. CIBIL हे आरबीआयचे अधिकृत पत कार्यालय आहे जे व्यक्ती, कंपनी किंवा सार्वजनिक आणि खाजगी आस्थापनांच्या पत इतिहासाची माहिती व्यवस्थापित आणि गोळा करते. त्यानंतर ही माहिती कर्जदारांद्वारे व्यक्तींच्या पतधोरणाचे मूल्यांकन करण्यासाठी आणि कर्ज देण्याबाबत किंवा कर्ज वाढवण्याबाबत माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यासाठी वापरली जाते. अचूक आणि विश्वासार्ह पत माहिती प्रदान करून, कर्ज देण्याची जोखीम कमी करण्यास मदत करून आणि जबाबदार कर्ज घेण्याच्या पद्धतींना प्रोत्साहन देऊन सी. आय. बी. आय. एल. वित्तीय क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. एकंदरीत, भारतातील पत बाजाराची स्थिरता आणि अखंडता राखण्यात सी. आय. बी. आय. एल. महत्त्वाची भूमिका बजावते.

What is CIBIL Score?

चांगला सिबिल स्कोअर काय आहे? सी. आय. बी. आय. एल. चा चांगला गुणांक 720 ते 900 दरम्यान असतो. असुरक्षित कर्जासाठी 750 किंवा त्याहून अधिक गुण चांगले मानले जातात. उच्च सी. आय. बी. आय. एल. स्कोअर उच्च कर्जाची रक्कम, जलद मंजुरी आणि कमी व्याज दर यासारखे लाभ प्रदान करतो. व्यक्तींनी त्यांचा सी. आय. बी. आय. एल. स्कोअर नियमितपणे तपासणे आणि चांगला पत इतिहास राखण्याच्या दिशेने काम करणे महत्वाचे आहे.

कर्ज आणि क्रेडिट कार्डांवर वेळेवर देयके देऊन, पत वापर कमी ठेवून आणि जास्त कर्ज घेणे टाळून, व्यक्ती कालांतराने त्यांचा सी. आय. बी. आय. एल. गुणांक सुधारू शकतात. यामुळे त्यांना केवळ कर्जासाठी मंजुरी मिळण्याची शक्यताच वाढणार नाही तर त्यांना अधिक चांगल्या अटी आणि व्याजदर सुरक्षित ठेवण्यासही मदत होईल. दीर्घकाळात, सी. आय. बी. आय. एल. चा चांगला गुणांक, कर्ज घेण्याच्या आणि त्यांच्या आर्थिक व्यवस्थापनाच्या बाबतीत व्यक्तींचा लक्षणीय पैसा आणि तणाव वाचवू शकतो.

सीआयबीआयएल अहवाल म्हणजे काय? सी. आय. बी. आय. एल. चा अहवाल, ज्याला पत माहिती अहवाल (सी. आय. आर.) असेही म्हणतात, त्यात तुमच्या सर्व कर्जांची आणि परतफेडीच्या इतिहासाची यादी असते. सी. आय. बी. आय. एल. स्कोअर हा डेटा आणि इतर व्हेरिएबल्सवरून प्राप्त होतो. यात पत इतिहास, थकबाकी शिल्लक, पत मर्यादा आणि विविध कर्जदारांकडून घेतलेल्या कर्जाचा तपशील यांचा समावेश आहे.

भविष्यात कर्ज किंवा क्रेडिट कार्ड घेऊ इच्छिणाऱ्या व्यक्तींसाठी सी. आय. बी. आय. एल. चा चांगला गुणांक असणे महत्त्वाचे आहे. कर्जदार या गुणांकनाचा वापर एखाद्या व्यक्तीच्या पतधोरणाचे मूल्यांकन करण्यासाठी आणि कर्जाची रक्कम परतफेड करण्याची त्यांची शक्यता निश्चित करण्यासाठी करतात. सकारात्मक पत इतिहास राखून आणि थकबाकी शिल्लक कमी ठेवून, व्यक्ती कालांतराने त्यांचा सिबिल गुणांक सुधारू शकतात. यामुळे, त्यांना अनुकूल अटींवर आणि व्याजदरांवर कर्ज मिळण्याच्या अधिक संधी खुल्या होतील. व्यक्तींनी त्यांचा सी. आय. बी. आय. एल. अहवाल नियमितपणे तपासणे आणि आवश्यक असल्यास त्यांचा गुणांक सुधारण्यासाठी पावले उचलणे आवश्यक आहे.
भारतातील पत कार्यालये

भारतातील पत कार्यालये पत व्यवहारांची माहिती गोळा करतात आणि तिचे विश्लेषण करतात. चार प्रमुख पतसंस्था खालीलप्रमाणे आहेतः

• ट्रान्सयुनियन सिबिलः 600 दशलक्षांहून अधिक भारतीय आणि 32 दशलक्ष कॉर्पोरेट संस्थांसाठी पत इतिहास व्यवस्थापित करते.
• एक्सपेरियनः व्यक्तींसाठी पत माहिती अहवाल आणि कंपन्यांसाठी माहिती प्रदान करते.
• सी. आर. आय. एफ. उच्च चिन्हः आरबीआयने अधिकृत केलेले, यात लोक, सूक्ष्म वित्त कर्जदार आणि एमएसएमई समाविष्ट आहेत.
• इक्विफॅक्सः तीन प्रमुख जागतिक क्रेडिट ब्युरोंपैकी एक, 1 ते 999 पर्यंत क्रेडिट स्कोअर प्रदान करते.

कर्जासाठी चांगल्या CIBIL स्कोअरचे महत्त्व

कर्जाच्या अर्जांसाठी चांगला सिबिल स्कोअर (700-900) महत्त्वपूर्ण आहे, ज्यामुळे कर्जाच्या अर्जाची प्रक्रिया, दस्तऐवजीकरण, व्याज दर, कर्जाची रक्कम आणि परतफेडीची मुदत यावर परिणाम होतो. कर्जदार व्यक्तीची पतक्षमता आणि आर्थिक जबाबदारीचे मोजमाप म्हणून सी. आय. बी. आय. एल. गुणांक वापरतात. उच्च गुणांकन हे कर्जदारासाठी कमी पत जोखीम दर्शवते, ज्यामुळे कर्ज मंजुरीची आणि अनुकूल अटींची शक्यता वाढते.

वेळेवर देयके देऊन, पत वापर कमी ठेवून आणि अनेक कर्ज अर्ज टाळून सी. आय. बी. आय. एल. चा चांगला गुणांक राखल्याने एखाद्याचे आर्थिक आरोग्य आणि कर्ज घेण्याची क्षमता लक्षणीयरीत्या सुधारू शकते. व्यक्तींनी त्यांच्या गुणांवर परिणाम करू शकणाऱ्या कोणत्याही त्रुटी किंवा विसंगती ओळखण्यासाठी आणि त्वरित सुधारात्मक कारवाई करण्यासाठी ट्रान्स्यूनियन सिबिलसारख्या कार्यालयांकडून त्यांचे पत अहवाल नियमितपणे तपासणे आवश्यक आहे.

सीआयबीआयएलचा स्कोअर ऑनलाईन कसा तपासायचा –

• सीआयबीआयएलच्या अधिकृत Website वर जा.
• ‘Get Free CIBIL Score & Report’ निवडा.
• आपले नाव, ईमेल आयडी, पासवर्ड, आयडी प्रूफ, पिन कोड, जन्मतारीख आणि फोन नंबर प्रविष्ट करा.
• ‘स्वीकारा आणि सुरू ठेवा’ वर क्लिक करा.
• तुमच्या मोबाईलवर ओ. टी. पी. प्राप्त करा, तो प्रविष्ट करा आणि ‘सुरू ठेवा’ निवडा.
• डॅशबोर्डवर जा, लॉग इन करा आणि आपला क्रेडिट स्कोअर तपासा myscore.cibil.com.

CIBIL Score ची श्रेणी

• 350-549: खराब सिबिल गुण.
• 550-649: योग्य सिबिल गुण.
• 650-749: चांगला सिबिल गुण.
• 750-900: उत्कृष्ट सिबिल गुण.

CIBIL चा गुणांक सुधारण्यासाठी Tips

क्रेडिट कार्डची शिल्लक कमी ठेवा आणि क्रेडिट मर्यादा वाढवणे टाळा. पत जबाबदारीने वापरा आणि एकाच वेळी अनेक क्रेडिट कार्ड किंवा कर्जासाठी अर्ज करणे टाळा. चुकांसाठी तुमचा पत अहवाल नियमितपणे तपासा आणि कोणत्याही चुकांबद्दल वाद घाला. क्रेडिट चौकशी मर्यादित करा आणि जुनी खाती बंद करणे टाळा, कारण यामुळे तुमच्या क्रेडिट स्कोअरवर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. या सूचनांचे पालन करून आणि चांगल्या आर्थिक सवयींचा सराव करून तुम्ही कालांतराने तुमचा CIBIL स्कोअर सुधारू शकता. कर्जाचा वापर कमी ठेवा.

Read More – Finance