जमीन खरीदण्यापूर्वी काय स्टेप्स असल्या पाहिजेत ?आणि कोणते डॉक्युमेंट चेक केले पाहिजेत? जर या स्टेप्सना फॉलो केलं तर चुकीच्या प्रॉपर्टी डीलर च्या जाळ्यात फसणार नाही.
जमीन खरेदी करणे हे आपल्या आयुष्यातील महत्त्वाच्या गोष्टींपैकी एक आहे आपण सर्व आपली सेविंग, कर्ज याद्वारे मोठ्या महत्वकांक्षेने जमीन खरेदी करण्याचा निर्णय घेतो. म्हणून सावधान राहणे खूप गरजेचे आहे. कारण आपल्या कष्टाची कमाई कोणी वाया घालवू नये. जमिनीच्या कागदपत्रांच्या चेकिंग मध्ये लापरवाही आपल्या आयुष्याची सर्व सेविंग एका मिनिटात उडवू शकते.
परंतु आम्हाला नाही वाटत आपल्या सोबत असे व्हावे म्हणून आम्ही आपल्यासाठी हे आर्टिकल बनवत आहोत. ज्यामुळे घर खरिदण्यापूर्वी या गोष्टी लक्षात ठेवावे. काही वेळा लोक कमी पैशात disputed प्रॉपर्टी विकण्याचा प्रयत्न करतात. त्यांना ही गोष्टी सुरुवातीला Atractive वाटते. परंतु शेवटी ही डोकेदुखी ठरू शकते. याशिवाय अशा डीलर ला कॉन्टॅक्ट करू नये ज्यांना वाटतं टॅक्स वाचवण्यासाठी ब्रोकरेजला पैसा द्यावा त्यामुळे भविष्यात खूप समस्यांना तोंड द्यावे लागु शकते.
Table of Contents
नवीन प्रॉपर्टी खरेदी करण्यासाठी काय चेकलिस्ट असावी हे पाहू
1)Sale Deed- एक लीगल डॉक्युमेंट आहे चे प्रॉपर्टीच्या ओनरशिपला व्हेरिफाय करते. हे पण प्रूफ करते की जुन्या मालकाकडून ट्रान्सफर केली आहे. Sale Deed ला लोकल रजिस्टर ऑफिसमध्ये S rule स्टॅम्प लावून रजिस्टर केले पाहिजे .आणि तपासून पहा की आपण जी प्रॉपर्टी खरेदी करत आहोत त्याचे टायटल Deed clear आहे. म्हणजेच त्या प्रॉपर्टीवर कोणताच विवाद नाही. आणि हे सुद्धा निश्चित केले पाहिजे की, प्रॉपर्टी विकणाऱ्याच्या नावावर आहे. यासाठी सर्वात चांगला उपाय हा आहे की Sale Deed of other documents ला एका वकिलामार्फत verify केले पाहिजे. त्यामुळे याचीही खात्री मिळेल की डॉक्युमेंट accurate आहेत.
2)Loan certificate – हे सर्टिफिकेट याची खात्री देते की, या प्रॉपर्टीवर लोन आणि इतर liabilities नाहीत ना म्हणजेच जमीन खरेदी करताना तो सर्व प्रकारच्या कर्ज आणि देणी यापासून मुक्त असला पाहिजे .सह रजिस्टर ऑफिस द्वारे मिळालेले हे सर्टिफिकेट हे सांगते की प्रॉपर्टीच्या संदर्भात कोणतीही देणी-घेणी केलेली आहेत आणि त्याची आत्ताची स्थिती काय आहे ?दुसऱ्या शब्दात सांगायचे तर हे सर्टिफिकेट title transfer किंवा कायद्याच्या स्वरूपात देणी- घेणीचा पुरावा आहे. त्यामुळे प्रॉपर्टी मध्ये डाऊटस येऊ नयेत.
3)Power of attorney – हे एक कायदेशीर डॉक्युमेंट आहे. ज्याच्या सहाय्याने एक व्यक्ती दुसऱ्या व्यक्तीला प्रॉपर्टीची देखभाल किंवा प्रॉपर्टीला विकण्याची कायदेशीर परवानगी देतो. या डॉक्युमेंटला सुद्धा registration करण्याची आवश्यकता आहे. नाहीतर ही प्रॉपर्टी खूप लोकांना विकू शकतात .त्यामुळे सरकारच्या रेव्हेन्यूचे खूप नुकसान होऊ शकते आणि खटल्यासारख्या बाबींचा सामना करावा लागतो.
4)Tax & Bill related certificate – प्रॉपर्टी खरिदनाऱ्या व्यक्तीला याची खात्री केली पाहिजे की सर्व राहिलेल्या पैशांचे पेमेंट केले आहे आणि याचे टॅक्स किंवा बिल असले पाहिजे पार्टी विकणाऱ्या व्यक्तीला सर्व ओरिजनल रिसिप्ट मागितली पाहिजे आणि फोटो कॉपी रिसीप्टवर विश्वास ठेवला नाही पाहिजे.
5)Verify the identity of the seller – म्हणजेच विक्रेत्याच्या डॉक्युमेंट ची पडताळणी करा आणि कन्फर्म करा की विक्रेता जवळ valid identity certificate आहे. आणि भारत सरकारद्वारे मिळालेली ओळख आहे .आधार नंबर, पॅन नंबर, पासपोर्ट ,आयटीआर हे सर्व पहावे . विक्रेत्याजवळ डोमासाईल सर्टिफिकेट असली पाहिजे आणि त्याच्याजवळ नॅशनॅलिटीचा रेकॉर्ड असलं पाहिजे. तपासून पहा की विक्रेता आपली कंपनी, ट्रस्ट किंवा पार्टनरशिप फर्म आहे की नाही. प्रॉपर्टी विक्रेत्याकडून सर्व ओरिजनल रेसिप्ट मागावी आणि कधीही फोटो कॉपी रिसीप्टवर विश्वास ठेवला नाही पाहिजे.
6)Land -use permission – खरिददाराने तपासून पाहिले पाहिजे की प्रॉपर्टी झोनिंग प्लॅननुसार केलेली आहे. जसे की Residencial, industrial, commercial, public ,semi public,park and open speces असे प्रकार असतात. प्रॉपर्टी असते जी RERA (Real Estate Regulatory Authority) नुसार यामध्ये रजिस्टर केले पाहिजे प्रत्येक राज्यासाठी RERA च्या ऑफिशियल पोर्टलवर माहिती उपलब्ध आहे. बिल्डर, ठेकेदार ,ब्रोकर RERA सोबत रजिस्टर असले पाहिजे. प्रॉपर्टी ब्रोकरला प्रॉपर्टीसाठी RERA चे रजिस्टर पाहूनच आपण पुढची प्रोसेस करावी. जमीन खरीदनापूर्वी Land surveyors मदतीने जमीन तपासून पहावी.आणि मोजमाप करावे.
खरीददारांसाठी खबरदारी
1) स्वतः सर्व तपासणी केल्याशिवाय कोणत्याही ब्लँक पेपरवर सही करण्यास सहमत होऊ नये.
2)RERA & Registration ID तपासून पहावी.
3)Black Money ऑफर करू नये.
4)दुसऱ्याच्या नावावर खरेदी करू नये. Disputed land असेल तर खात्री करावी की बनावट कागदपत्रे नसावीत.
खरीददारांसाठी Tips
1) प्लॉट खरीदण्यापूर्वी हे पहा की खालच्या भागात नाही ना ?नाहीतर पावसाळ्याच्या दिवसात त्रासाचा सामना करावा लागू शकतो.
2) प्रॉपर्टीच्या बाजूला स्मशान नाला इत्यादी नसली पाहिजे प्लॉट जवळ कोणत्याही प्रकारचा खिंडार किंवा जुनी विहीर नसली पाहिजे.
3)प्लॉट खरीदण्यापूर्वी या गोष्टीची खात्री करा की घराचा प्रमुख दरवाजा पूर्व दिशेला असावा शक्य आहे .
4) प्रॉपर्टी समोर बगीचा किंवा मोकळी जागा असेल तर उत्तम .
प्रॉपर्टी घेण्यासाठी या सर्व गोष्टींची काळजी घ्यावी म्हणजेच पुढे जाऊन कोणतीही समस्या होऊ नये.