22 जानेवारी रोजी केलेल्या घोषणेनंतर 13 फेब्रुवारी 2024 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी जाहीर केलेली पंतप्रधान सूर्योदय योजना 2024 ही भारतातील गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांच्या उन्नतीसाठी सौर ऊर्जेचा वापर करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण झेप आहे. हा उपक्रम, ज्याला पीएम सूर्यघर योजना किंवा पीएम सूर्य घरः मोफत वीज योजना म्हणूनही ओळखले जाते, तळागाळातील स्तरावर ऊर्जेचा वापर आणि निर्मिती करण्याच्या पद्धतीमध्ये क्रांती घडवून आणण्यासाठी तयार आहे.
सुमारे 1 कोटी घरांच्या छतावर सौर पॅनेल बसविण्याच्या उद्देशाने ही योजना सुनिश्चित करते की या घरांना दरमहा केवळ 300 युनिटपर्यंत मोफत वीज मिळत नाही तर उत्पादित अतिरिक्त वीज विकून अतिरिक्त उत्पन्न मिळवण्याची संधी देखील मिळते, ज्याचे वार्षिक उत्पन्न अंदाजे 17 ते 18 हजार रुपये आहे.
पंतप्रधान सूर्योदय योजना
प्राथमिक उद्दिष्टे
- गरीब आणि मध्यमवर्गीय वर्गातील विजेवरील अवलंबित्व कमी करणे.
- स्वच्छ ऊर्जेचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहन देणे, त्याद्वारे पर्यावरणीय ऱ्हास कमी करणे.
- अतिरिक्त विजेच्या विक्रीद्वारे घरांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी होण्यासाठी सक्षम करणे.
पात्रता
पंतप्रधान सूर्योदय योजनेसाठी पात्र होण्यासाठी, अर्जदारांनी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहेः
- भारतीय रहिवासी असणे आवश्यक आहे.
- अर्जदाराचे वार्षिक उत्पन्न 1 ते 1.5 लाख रुपये असावे.
- कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याला सरकारी नोकरी मिळू नये.
अर्ज करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- मूळ निवास प्रमाणपत्र
- वीज बिल
- मोबाईल क्रमांक
- Passport छायाचित्र
- बँक खाते पासबुक
अर्ज करण्याची प्रक्रिया
इच्छुक कुटुंबे अधिकृत संकेतस्थळाला भेट देऊन आणि ऑनलाइन नोंदणीसाठी नमूद केलेल्या चरण-दर-चरण प्रक्रियेचे अनुसरण करून योजनेसाठी अर्ज करू शकतात. या प्रक्रियेमध्ये अर्जदाराचे राज्य आणि जिल्हा निवडणे, ग्राहक खाते क्रमांक प्रविष्ट करणे आणि सर्व आवश्यक वैयक्तिक आणि बँकिंग तपशीलांसह फॉर्म भरणे समाविष्ट आहे. अर्ज केल्यानंतर, संबंधित भागातील डिस्कॉम विक्रेत्यांद्वारे सौर पॅनेल बसवणे आणि नेट मीटरसाठी अर्ज करणे सुलभ केले जाते.
अनुदान आणि लाभ
पंतप्रधान सूर्योदय योजनेचे एक वैशिष्ट्य म्हणजे सरकारने प्रदान केलेले भरीव अनुदान, जे मोठ्या प्रमाणात दत्तक घेण्यास प्रोत्साहित करण्यासाठी 60% पर्यंत वाढविण्यात आले आहे. हा उपक्रम केवळ मासिक वीज बिले कमी करण्यास मदत करत नाही तर भारताच्या ऊर्जा स्वावलंबनाला देखील हातभार लावतो.
- 1 कोटी घरांच्या छतावर सौर पॅनेल बसवण्याचे सरकारचे लक्ष्य आहे.
- लाभार्थी वर्षाला Rs.18000 पर्यंत बचत करू शकतात.
- या उपक्रमामुळे रोजगार निर्मिती होईल आणि नवीकरणीय ऊर्जा क्षेत्रात उत्पन्न वाढेल अशी अपेक्षा आहे.
पंतप्रधान सूर्योदय योजना 2024 शाश्वतता आणि आर्थिक सक्षमीकरणावर लक्ष केंद्रित करून भारतातील ऊर्जा उत्पादन आणि वापराच्या नव्या युगाची सुरुवात करते. सौर ऊर्जेचा लाभ घेत, पर्यावरणीय शाश्वतता आणि ऊर्जा सुरक्षा या दुहेरी आव्हानांचा सामना करणे, देशासाठी उजळ आणि स्वच्छ भविष्याचा मार्ग मोकळा करणे हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे.
