Demat Account Meaning in Marathi – डीमॅट खाते, बँक खात्यासारखे परंतु समभाग, रोखे, म्युच्युअल फंड आणि इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात इतर मालमत्तांसाठी रोखे कसे ठेवले जातात यात क्रांती घडवून आणते. डिमॅटरियलायझेशन खात्यासाठी लहान नाव म्हणजे डीमॅट खाते.1996 मध्ये भारतात सादर करण्यात आलेल्या या नावीन्यपूर्ण संशोधनाने गुंतागुंतीचे कागदपत्र आणि प्रत्यक्ष प्रमाणपत्रांशी संबंधित जोखीम दूर केली आहे, ज्यामुळे गुंतवणूक प्रक्रिया सुव्यवस्थित झाली आहे.
Demat Account Meaning in Marathi
मुख्य वैशिष्ट्ये आणि फायदे
- इलेक्ट्रॉनिक साठवणः डीमॅट खाती विविध वित्तीय साधनांचे इलेक्ट्रॉनिक धारण सक्षम करतात, ज्यामुळे गुंतवणुकीचे व्यवस्थापन अडचणीमुक्त होते.
- प्रवेशयोग्यताः अद्वितीय लॉगिनसह, गुंतवणूकदार कधीही, कुठेही, डिजिटल प्लॅटफॉर्मद्वारे त्यांच्या मालकीचा वापर करू शकतात, ज्यामुळे गुंतवणुकीचे व्यवस्थापन आणि मागोवा घेण्याची सुविधा वाढते.
- नामनिर्देशन सुविधाः अनपेक्षित परिस्थितीत रोख्यांचे सुरळीत हस्तांतरण सुनिश्चित करण्यासाठी डीमॅट खात्यासाठी नामनिर्देशन केले जाऊ शकते.
- विविध मालकीः समभागांच्या पलीकडे, डीमॅट खात्यात म्युच्युअल फंड, ई. टी. एफ., सरकारी रोखे आणि बरेच काही समाविष्ट असू शकते, ज्यामुळे वैविध्यपूर्ण गुंतवणूक पोर्टफोलिओ शक्य होतो.
डीमॅट खात्यांचे प्रकार
निवासी भारतीयांसाठी नियमित डीमॅट खाते : परदेशात निधी हस्तांतरित करण्यासाठी एनआरई बँक खात्याशी जोडलेले अनिवासी भारतीयांसाठी परत पाठवता येण्याजोगे डीमॅट खाते.
परदेशात निधी हस्तांतरित करण्याच्या सुविधेशिवाय एनआरओ बँक खाते असलेल्या अनिवासी भारतीयांसाठी परत न करता येण्याजोगे डीमॅट खाते.
डी. आर. डिमॅट खाते, सामान्यतः ए. डी. आर. किंवा जी. डी. आर. सारख्या डिपॉझिटरी पावत्या रद्द करण्यासाठी वापरल्या जाणार्या, परदेशातून भारतीय डिपॉझिटरी प्रणालींमध्ये संक्रमणादरम्यान रोखे धारण करण्याची तरतूद करते.
डीमॅट विरुद्ध Trading खाती
डीमॅट खाते रोखे इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने साठवते, तर शेअर बाजारात समभाग खरेदी आणि विक्रीसाठी व्यापार खाते आवश्यक आहे. अनेक संस्था 3-इन-1 खाते देतात जे अखंड आर्थिक व्यवहारांसाठी बँक, डीमॅट आणि ट्रेडिंग खाते एकत्रित करतात.
फायदे
डीमॅट खात्यांमधील संक्रमणामुळे रोख्यांचे संपादन आणि विल्हेवाट लावणे केवळ सोपे झाले नाही तर प्रत्यक्ष प्रमाणपत्रांशी संबंधित जोखीम आणि खर्च देखील लक्षणीयरीत्या कमी झाला आहे. तात्काळ हस्तांतरण, चोरी किंवा नुकसानाविरूद्ध वर्धित सुरक्षा आणि वैविध्यपूर्ण पोर्टफोलिओचे निरीक्षण आणि व्यवस्थापन सुलभ करणे हे प्रमुख फायद्यांपैकी आहेत.
डीमॅट खाते उघडणे
नॅशनल सिक्युरिटीज डिपॉझिटरी लिमिटेड (NSDL) किंवा सेंट्रल डिपॉझिटरी सर्व्हिसेस लिमिटेडशी संलग्न डिपॉझिटरी पार्टिसिपेंट्स (CDSL) च्या माध्यमातून गुंतवणूकदार डीमॅट खाते उघडू शकतात. ही प्रक्रिया सरळ आहे, ज्यात किमान शिल्लकची आवश्यकता नसते आणि गुंतवणूकदारांना एक अद्वितीय डीमॅट खाते क्रमांक, डीपी आयडी आणि लागू असल्यास, व्यापार अधिकृततेसाठी पीओए क्रमांक प्रदान केला जातो.
डीमॅट खाते कसे उघडावे
डीमॅट खाते उघडण्यासाठी पॅन कार्ड आणि पारपत्र आकाराच्या छायाचित्रांसह ओळख, पत्ता, उत्पन्न आणि बँक तपशीलांचा पुरावा आवश्यक आहे. खाते उघडण्याच्या प्रक्रियेच्या डिजिटायझेशनमुळे ही प्रक्रिया ऑनलाइन सुरू करणे आणि पूर्ण करणे शक्य झाले आहे, ज्यामुळे तुमच्या गुंतवणुकीच्या प्रवासाची जलद आणि कार्यक्षम सुरुवात होऊ शकते.